Porady prawneMoja mama jest właścicielem mieszkania (wspólnota mieszkaniowa) wykupionego z bonifikatą. Ma z ojcem rozdzielność majątkową, co oznacza, że mieszkanie jest wyłącznie jej – nie są po rozwodzie, ale nie mieszkają razem. Mama ma obecnie kłopoty finansowe, komornik zajął część jej emerytury (łączne długi to ok. 20 tys. zł). Mama ma jeszcze dwoje pełnoletnich dzieci, którzy nie pomagają jej w żadem sposób i nie utrzymują z nią kontaktów. Ja wraz z partnerem pomagamy jej finansowo. Chcielibyśmy spłacić wszystkie długi mamy, aby potem mieszkanie mamy było naszego wspólnego dziecka (nie mamy ślubu dziecko ma 2 lata). Chcemy, żeby mama spisała z nami umowę darowizny lub byśmy odkupili od niej to mieszkanie w zamian za spłatę długów. Mama godzi się na to, żebyśmy spłacili jej długi, a ona to mieszkanie przepisze czy odsprzeda nam – mieszkałaby tam dożywotnio. Nie wiem co byłoby lepsze. Rzecz w tym, aby potem dwójka pozostałych dzieci mamy, a mój brat i siostra, nie upominali się o zachowek. Co najlepiej zatem należy zrobić? Mieszkanie zostało wykupione 2 lata temu, czy może je mama sprzedać wnukowi, aby nie stracić bonifikaty?
Najpewniejszym sposobem będzie zawarcie umowy dożywocia.
Po pierwsze, zgodnie z przepisami, nie trzeba dokonywać zwrotu bonifikaty w sytuacjach wymienionych w art. 68 ust. 2a ustawy o gospodarce nieruchomościami, które powodują, że mimo zbycia nieruchomości nabytej z bonifikatą nie ma obowiązku jej zwrotu. Dotyczy to przypadku:
- zbycia na rzecz osoby bliskiej – z zastrzeżeniem, że przepis o zwrocie bonifikaty stosuje się wówczas odpowiednio do osoby bliskiej, która zbyła lub wykorzystała nieruchomość na cele inne niż cele uzasadniające udzielenie bonifikaty przed upływem 10 lat, a w przypadku nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny przed upływem 5 lat, licząc od dnia pierwotnego nabycia;
- zbycia pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego;
- zbycia pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego i Skarbem Państwa;
- zamiany lokalu mieszkalnego na inny lokal mieszkalny albo nieruchomość przeznaczoną lub wykorzystywaną na cele mieszkaniowe;
- sprzedaży lokalu mieszkalnego, jeśli środki uzyskane z jego sprzedaży przeznaczone zostaną w ciągu 12 miesięcy na nabycie innego lokalu mieszkalnego albo nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystanej na cele mieszkaniowe.
Jeżeli chodzi o pojęcie osoby bliskiej, to w przedmiotowej ustawie art. 4 pkt 13, przewiduje, że za osobę bliską należy rozumieć zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione oraz osobę, która pozostaje ze zbywcą faktycznie we wspólnym pożyciu.
Po drugie dokonanie darowizny pociąga za sobą możliwość dochodzenia zachowku przez uprawnionych, chyba że zostaną oni wydziedziczeni, ale jest to żmudna, trudna i nieprzyjemna droga sądowa. Zachowek jednakże nie rozciąga się na przedmiot umowy dożywocia, bowiem nie jest bezpłatnym przysposobieniem, w odróżnieniu od darowizny, czy dziedziczenia.
2013-10-09
