Porady prawneOdziedziczyłam z bratem po 1/3 spadku po ojcu z jego części. Połowę ma mama. Jest to dom z gruntem. Jestem tam zameldowana, ale od 5 lat nie mieszkam. Chciałabym się zrzec tego wszystkiego na rzecz brata, który tam mieszka, ale czy on w takim układzie mnie musi spłacić? Chciałabym, żeby to zrobił. Czy jest to możliwe i jak to przeprowadzić?
Na wstępie chciałbym zaznaczyć, iż zakładam, że nie został sporządzony żaden testament i nastąpiło dziedziczenie ustawowe. W przeciwnym razie poniższe ustalenia mogą nie być adekwatne. Po drugie, kwestia meldunku i zamieszkiwania czy też nie w dziedziczonym domu nie ma żadnego znaczenia prawnego w zaistniałej sytuacji. Poniżej cytowane przepisy są przepisami Kodeksu Cywilnego.
Jeśliby Pani chciała spadek odrzucić, to jest to możliwe po pierwsze w określonym terminie:
Art. 1015. § 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Po drugie może nastąpić tylko w przypadku, gdy nie przyjęła Pani spadku, z uwagi na:
Art. 1018. § 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku złożone pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu jest nieważne.
§ 2. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku nie może być odwołane.
Po trzecie, odrzucenie spadku po pierwsze nie daje Pani żadnych roszczeń, a po drugie nie następuje na rzecz określonej osoby, tylko do wszystkich pozostałych spadkobierców, czyli w przedmiotowym przypadku, Pani część spadkowa przypadłaby między Pani mamą a brata: Art. 1020. Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.
Z tego co Pani pisze, chce Pani za należną Pani część spadku dostać jakieś wynagrodzenie w zamian przekazania go bratu. W tego przypadku sytuacji należy po pierwsze spadek przyjąć, a następnie zastosować rozwiązanie przyjęte w Kodeksie Cywilnym:
Art. 1051. Spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego.
Art. 1052. § 1. Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do zbycia spadku przenosi spadek na nabywcę, chyba że strony inaczej postanowiły.
§ 2. Jeżeli zawarcie umowy przenoszącej spadek następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do zbycia spadku, ważność umowy przenoszącej spadek zależy od istnienia tego zobowiązania.
§ 3. Umowa zobowiązująca do zbycia spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej spadek, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do zbycia spadku.
Pani brat, jako osoba zaliczona do pierwszej grupy podatkowej będzie mogła skorzystać z ulg podatkowych, tak jak przy przyjęciu swojej części spadku. Kwota jaką Pani wynegocjuje z bratem zależy już od Państwa gdyż jest to umowa cywilnoprawna i sami będziecie kształtować warunki cenowe. Proszę tylko pamiętać o wymogu formy notarialnej takiej umowy.
2012-11-07
